Nieprzytomny, bez oddechu - NZK
- Zaczynając działania mające na celu ratowanie ludzkiego życia i zdrowia zadbaj o własne bezpieczeństwo (rękawiczki, okulary - ochrona przed kontaktem z płynami ustrojowymi).
- Oceń czy miejsce zdarzenia jest bezpieczne - jakie są lub jakie mogą wystąpić zagrożenia.
- Sprawdź czy dana osoba jest przytomna - podejdź do niej od przodu [ 1] i oceń czy reaguje na dotyk, dźwięk, ból. Brak jakiejkolwiek reakcji oznacza że taki człowiek jest nieprzytomny. Jeśli jest przytomny zapytaj co mu dolega, zatamuj istniejące krwotoki i ułóż go w pozycji bezpiecznej. Pamiętaj o wezwaniu zespołu ratownictwa medycznego a do jego przybycia zapewnij pacjentowi wsparcie psychiczne.
- W przypadku osoby nieprzytomnej wołaj o pomoc i wsparcie.
- Niezwłocznie przystąp do udrożnienia dróg oddechowych [ 2] przez odgięcie głowy do tyłu i uniesienie brody do góry.
- Następnie oceń czy oddycha [ 3]Zobacz ruchy klatki piersiowej, sprawdź czy słyszysz szmer towarzyszący oddychaniu, czy czujesz prąd wydobywającego się powietrza z ust osoby chorej - na tę ocenę masz 10 sekund.
- Jeśli jest nieprzytomny ale oddycha zatamuj krwotoki (jeśli są) i ułóż go w pozycji bezpiecznej pamiętając o wezwaniu ratowników.
- Nie szukaj tętna! Osoba która jest nieprzytomna, nie oddycha, nie kaszle i nie porusza się na pewno nie ma krążenia - jej serce nie pracuje. Nie trać czasu.
- Jeśli jest to osoba nieprzytomna i nie oddycha wezwij niezwłocznie pomoc tel. 999 lub 112 (przedstaw się, podaj nr telefonu, gdzie jesteś, kto jest chory i co mu dolega). Stosuj się do poleceń twojego rozmówcy i nigdy jako pierwszy nie odkładaj słuchawki.
- Upewniając się że nieprzytomny i nie oddychający człowiek leży na plecach, na twardej i równej powierzchni wolnej od niebezpiecznych przedmiotów
- Niezwłocznie wykonaj 30 uciśnięć klatki piersiowej [ 4] z częstotliwością 100-120/min na głębokość 5-6 cm w kierunku kręgosłupa. Pamiętaj by ręce do uciskania ułożyć centralnie na klatce piersiowej.
- Po wykonaniu uciśnięć klatki piersiowej, udrażniając drogi oddechowe, wykonaj 2 oddechy ratunkowe (usta - usta) [ 5], każdy przez 1 sekundę pamiętając by po pierwszym oddechu zachować 1 sekundową przerwę na wydech oraz by przy wdechu było widoczne unoszenie się klatki piersiowej ratowanego.
- 30 uciśnięć klatki piersiowej na 2 oddechy ratownicze (RKO) kontynuuj naprzemiennie do czasu przybycia ratowników lub do wyczerpania sił.
Odstępstwa od schematu
- W przypadku dzieci i osób podtopionych zabiegi resuscytacyjne zaczynamy od pierwszych 5 oddechów ratowniczych, po czym wykonujemy uciśnięcia klatki piersiowej i oddechy w stosunku 30 : 2.
- Uciśnięcia klatki piersiowej u dzieci wykonujemy jedną dłonią na głębokość około 5 cm, a u niemowląt dwoma palcami tuż poniżej linii sutkowej na głębokość około 4 cm z częstotliwością nie mniej niż 100/min i nie więcej niż 120/min. U niemowląt ze względu na wielkość głowy na czas prowadzenia RKO należy pod barki podłożyć złożony ręcznik lub pieluszkę (by doprowadzić do położenia neutralnego).
- U kobiet z widoczną ciążą ręce do uciśnięć układamy ok. 1 - 2 cm wyżej niż normalnie (ze względu na wysoko położoną ciężarną macicę) a samą kobietę układamy lekko na lewym boku aby zapobiec uciskaniu żyły dolnej próżnej i tym samym zastoju krążenia.
- W przypadku resuscytacji prowadzonej z użyciem AED (automatyczny defibrylator zewnętrzny) po wezwaniu pomocy należy odsłonić klatkę piersiową i nakleić na niej elektrody we wskazanych w instrukcji miejscach oraz uruchomić urządzenie. Następnie, bez zbędnej zwłoki należy wykonywać polecenia głosowe wydawane przez AED.
Stany nagłe – wypadki
- Jeśli jesteś świadkiem wypadku drogowego - bezwzględnie zatrzymaj się, oceń sytuację, stan i liczbę poszkodowanych oraz powiadom odpowiednie służby (pogotowie, straż pożarną, policję).
- Nie staraj się wyciągać ofiar z samochodu (możliwość urazów kręgosłupa), chyba że: doszło do nagłego zatrzymania krążenia lub pozostawienie poszkodowanego może zagrozić jego życiu i/lub zdrowiu (np. wybuch, zatopienie, toksyny, itp.).
- Częstym zagrożeniem życia u ofiar wypadków są krwotoki - zlokalizuj je przed przystąpieniem do czynności resuscytacyjnych i przy pomocy dostępnych środków (opatrunki z apteczki lub czysty ręcznik) postaraj się je zatamować. Nie zakładaj opasek uciskowych powyżej czy poniżej krwawienia lecz załóż opatrunek uciskowy w miejscu krwawienia, bezpośrednio na ranę oraz unieś kończynę.
- Jeżeli w ranie tkwi ciało obce (odłamki szkła lub inne) nie usuwaj go (zagrożenie masywnym krwawieniem) a jedynie zaopatrz ranę jałowym opatrunkiem i ustabilizuj ciało obce w miejscu bez jego poruszania.
- Złamania - nie próbuj ich nastawiać. Możesz ustabilizować kończynę w pozycji zastanej do czasu przybycia pogotowia przy pomocy wałka z koca lub zwiniętych ubrań.
Niezależnie od warunków atmosferycznych, każdemu poszkodowanemu postaraj się zapewnić komfort termiczny przy pomocy folii życia i pozostań z nim do czasu przybycia pogotowia.